Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng chia sẻ cùng sinh viên Văn Lang về phim chuyển thể trong mối quan hệ với văn học

Ngày 02/04/2025, Khoa Xã hội và Nhân văn - Trường Đại học Văn Lang tổ chức Hội thảo “Phim chuyển thể & phim làm lại trong mối quan hệ với văn học”. Sự kiện đã đón tiếp đạo diễn Nguyễn Quang Dũng và TS. Đào Thị Diễm Trang trong vai trò diễn giả cùng sự hiện diện đông đảo của sinh viên Văn Lang.

Đạo diễn Nguyễn Quang Dũng chia sẻ, văn học có sức ảnh hưởng rất lớn đến các ngành sáng tạo nghệ thuật, trong đó có điện ảnh. Đạo diễn khẳng định mỗi loại hình nghệ thuật sẽ tạo nên hiệu ứng riêng biệt. Với văn học, câu chữ gợi lên sức tưởng tượng phong phú còn điện ảnh đem đến hình ảnh chân thực nhất, cụ thể hóa những cảm nhận bắt nguồn từ văn học. Vì vậy, việc chuyển thể các tác phẩm văn học thường diễn ra trong lĩnh vực phim ảnh nhằm tạo ra góc nhìn mới mẻ, mang đậm dấu ấn cá nhân. Bên cạnh đó, khi làm lại một tác phẩm phim ảnh khác, yếu tố văn học cần được vận dụng để điều chỉnh kịch bản sao cho phù hợp với thị hiếu khán giả địa phương, giúp nâng cao mức độ tiếp cận và đáp ứng điều kiện kinh phí của cả bộ phim. Đặc biệt, việc điều chỉnh phải đảm bảo nội dung cốt truyện chặt chẽ, thực tế để khán giả dễ dàng kết nối với mạch chuyện xuyên suốt tác phẩm.

TS. Đào Thị Diễm Trang - nhà nghiên cứu điện ảnh lâu năm - cho biết nhiều giả thiết đã chứng minh rằng bộ phim chuyển thể đầu tiên xuất hiện vào năm 1902, còn bộ phim làm lại đầu tiên ra đời từ năm 1896. Hai thể loại này hình thành ở giai đoạn sơ khai nhất của điện ảnh. Đến nay, nhiều tác phẩm văn học, thi ca đã được chuyển thể thành phim. Trong vài trường hợp, công chúng bày tỏ sự thất vọng trước một số phim làm lại vì chúng không xuất sắc như kỳ vọng. Mặt khác, nhiều thông điệp văn học - tôn giáo - triết học đã được truyền tải tài tình thông qua điện ảnh, từ đó khuyến khích công chúng chủ động tìm hiểu nguyên tác. Vì vậy, khách mời nhắn nhủ người xem đón nhận các phim chuyển thể và phim làm lại bằng tâm thế cởi mở, nhẹ nhàng, coi đây là sự nối dài của hai hình thức kể chuyển đặc trưng: văn học với điện ảnh.

Cả hai diễn giả cùng nhận định: tuy văn học và điện ảnh phát triển song hành với nhau nhưng mỗi bộ môn lại có cách thể hiện độc đáo, khác biệt. Do đó, khi chuyển thể văn học sang điện ảnh, nhóm sản xuất cần chú ý đến những yếu tố tạo nên tên tuổi của tác phẩm gốc và các tác nhân dẫn tới thành công của tác phẩm phái sinh. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, sự đổi mới - sáng tạo trong quá trình chuyển thể và làm lại sẽ sản sinh những tác phẩm điện ảnh để đời.

Hội thảo “Phim chuyển thể & phim làm lại trong mối quan hệ với văn học” giúp sinh viên ngành Văn học Ứng dụng nói riêng và sinh viên Khoa Xã hội và Nhân văn nói chung hiểu rõ mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa văn học và điện ảnh, đồng thời mở rộng các định hướng phát triển nghề nghiệp tiềm năng trong tương lai. 

Tin: Thanh Phúc
Hình: Như Hiếu