Mô phỏng Kế toán doanh nghiệp - Giải pháp đào tạo kế toán thực tế

Xuất phát từ thực tế tại Việt Nam, là thiếu sự gắn kết giữa các đơn vị đào tạo với doanh nghiệp, do đó, sinh viên khó có cơ hội tiếp cận, cọ xát với thực tế khi đi thực tập hoặc làm việc tại các doanh nghiệp. Đặc biệt là sinh viên ngành kế toán càng khó được tiếp nhận vào thực tập tại bộ phận kế toán của các doanh nghiệp vì tính  nhạy cảm của chứng từ, số liệu, sổ sách kế toán và các hợp đồng kinh tế, ….

Cho dù có được nhận vào thực tập thì sinh viên ngành kế toán cũng ít được giao làm kế toán thực tế mà chỉ được giao những việc đơn giản ít liên quan đến nghiệp vụ chuyên môn kế toán. Kết quả là sau giai đoạn thực tập và ra trường đi làm, tân sinh viên vẫn còn bở ngỡ và có nhiều hạn chế khi tiếp xúc và xử lý tình huống trong công việc thực tế. Từ đó các doanh nghiệp rất ngại khi tuyển dụng sinh viên mới ra trường, hoặc nếu có tuyển dụng thì doanh nghiệp phải mất khá nhiều thời gian để đào tạo lại.

Khoa Kế toán - Kiểm toán, trường Đại học Văn Lang là một trong những Khoa đầu tiên trong các trường đại học trên toàn quốc đã nghiên cứu và áp dụng thành công chương trình “Mô phỏng hoạt động kế toán doanh nghiệp” kể từ năm 2004. Đây là chương trình đào tạo mà mỗi sinh viên được làm kế toán như là một nhân viên kế toán thực thụ tại các doanh nghiệp. Mục tiêu của chương trình là nhằm rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp sinh viên tiếp cận với thực tế ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Qua chương trình mô phỏng, sinh viên sẽ có dịp hệ thống và vận dụng toàn bộ kiến thức lý thuyết đã học để tích lũy các kỹ năng chuyên môn cần thiết,mà không nhất thiết phải thực tập tại doanh nghiệp và tự tin khi làm việc chính thức sau khi ra trường.

Gắn liền với chương trình “Mô phỏng hoạt động kế toán doanh nghiệp” là bộ tài liệu học tập “Mô phỏng hoạt động kế toán doanh nghiệp” được biên soạn từ những chứng từ thực tế của các doanh nghiệp quy mô khá lớn đang hoạt động tại TP.HCM, lĩnh vực kinh doanh của công ty gồm các lĩnh vực sản xuất, thương mại, dich vụ. Dựa trên bộ chứng từ, sinh viên được giảng viên hướng dẫn cách nhận diện thế nào hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định pháp luật, hướng dẫn cách ghi nhận các chứng từ vào sổ sách, kiểm tra, đối chiếu giữa chứng từ và sổ sách, giữa sổ chi tiết và sổ tổng hợp và lập báo cáo tài chính. Trong quá trình học sinh viên lần lượt được thực hiện vị trí kế toán thanh toán, kế toán công nợ, kế toán hàng tồn kho, kế toán tổng hợp…Ngoài ra, sinh viên còn được xử lý các case study thực tế: thực hiện các thủ tục khi doanh nghiệp bắt đầu đi vào hoạt động như: đăng ký hình thức kế toán, phương pháp kế toán, quy định về Luật kế toán, đạo đức nghề nghiệp mà người kế toán phải tuân thủ, về hóa đơn chứng từ, lao động, tiền lương, thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế Thu nhập cá nhân… Sau đó sinh viên được hướng dẫn lập báo cáo thuế hàng tháng và lập báo cáo quyết toán thuế năm. Bộ tài liệu mô phỏng hoạt động kế toán doanh nghiệp gồm 3 phần:

Phần 1: Mô phỏng hoạt động kế toán tại chi nhánh của một Công ty kinh doanh lĩnh vực khách sạn

Phần 2: Mô phỏng hoạt động kế toán tại trụ sở chính của một công ty có nhiều chi nhánh

Phần 3: Mô phỏng hoạt động kế toán tại một Công ty kinh doanh thương mại

Bộ tài liệu này sẽ giúp sinh viên tiếp cận và nhận diện nhiều dạng chứng từ thực tế khác nhau, đồng thời xử lý một cách hoàn chỉnh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, đúng bản chất kế toán, tuân thủ luật pháp hiện hành và hạn chế tối đa rủi ro cho doanh nghiệp. Cụ thể, các chứng từ như sau: 

Các loại doanh thu và thu nhập: doanh thu kinh doanh thương mại; doanh thu dịch vụ lưu trú; doanh thucho thuê bất động sản đầu tư; và doanh thu từ phí quản lý của chi nhánh; lãi tiền gửi; các khoản thu nhập khác.

Các chi phí: chi phí mua sắm tài sản, công cụ dụng cụ; chi phí thanh lý tài sản, công cụ dụng cụ; chi phí lương; chi phí có hóa đơn chứng từ và không có hóa đơn chứng từ; chi phí lãi vay…, và các khoản chi phí khác.

Bên cạnh các chứng từ liên quan đến doanh thu và chi phí, các loại chứng từ khác liên quan đến các nghiệp vụ kinh tế phát sinh hàng ngày tại đơn vị cũng được bao hàm trong toàn bộ Bộ tài liệu này, như các nghiệp vụ phát sinh nội bộ: thu tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí công đoàn; thu thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thu đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp và các khoản chi hộ; các khoản làm giảm trừ doanh thu, …

Trong quá trình tham gia học tập chương trình mô phỏng này, sinh viên sẽ được các giảng viên là những giám đốc tài chính, kế toán trưởng, hoặc những giảng viên đã từng đảm nhiệm các vị trí kế toán trưởng có kinh nghiệm chuyên môn hướng dẫn trọn vẹn toàn bộ quy trình thực hiện công việc kế toán thực tế tại một đơn vị. Từ khâu thiết kế hệ thống tài khoản cho đến việc xử lý từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh, sau đó tổng hợp, đối chiếu và lập báo cáo tài chính.

Tin: Nguyễn Thị Thu Vân - Phụ trách bộ môn